Gemeentes stonden met de decentralisatie van het sociaal domein voor grote uitdagingen. En complexere problematiek, druk op budgetten en de veranderende rol van de centrale overheid vragen nog altijd om slim en efficiënt werken om sociale voorzieningen vanuit de jeugdzorg, WLZ en WMO te kunnen blijven bieden. Dat is voor Gemeente Oisterwijk niet anders, zegt Robert Rijkers, teamleider Sociaal Domein bij de Brabantse gemeente. Hij vertelt ons over de belangrijkste uitdagingen voor zijn teams, het belang van deskundige medewerkers, de toegevoegde waarde van een partner als Talent&Pro en zijn toekomstvisie op het sociaal domein.
Waar houd jij je als teamleader Sociaal Domein binnen de gemeente mee bezig?
Wij hebben twee hoofdtaken. De eerste is dat wij continu moeten anticiperen op maatschappelijke ontwikkelingen. De tweede is uitvoeren van wet- en regelgeving.
Ik mag als teamleider de drie teams aansturen die dit doen binnen de gemeente Oisterwijk: team Inkomen en team Maatwerk & Regie. Team Maatwerk & Regie voert daarbij de Jeugdwet en WMO (Wet Maatschappelijke Ondersteuning) uit. En dan hebben we nog een belangrijk team buiten het gemeentehuis, team Entree. Dat team dient als voorportaal dat elke hulpvraag met een sociaal karakter via triage beoordeelt. Zij beslissen of een vraagstuk in de basisstructuur opgelost kan worden of dat er een maatwerktraject opgestart moet worden. We proberen altijd af te schalen waar het kan en op te schalen waar het moet.
Wat zijn de grootste uitdagingen daarbij voor jullie?
Die zijn vrij divers. Veranderende wet- en regelgeving is er een. In het verlengde daarvan heb je de rijksmaatregelen die soms ineens uitgevoerd moeten worden. De leefgeldregeling voor en huisvesting van Oekraïense vluchtelingen zijn recente voorbeelden. Dat maakt ons werk uitdagend, maar ook weer afwisselend en dynamisch.
Hoe belangrijk is het thema kennis binnen zo’n dynamische werkomgeving?
Zoals in veel branches, maar zeker ook bij de overheid, is het belangrijk dat onze professionals hun kennis en kunde op peil houden. Dat proberen we te faciliteren op allerlei manieren. Als gemeente hebben we een royaal opleidingsbudget voor medewerkers, omdat we weten dat personeel het kapitaal van een onderneming is. We hebben onze mensen hard nodig om inwoners een goede dienstverlening te kunnen bieden.
Daarnaast zorgen we ervoor dat we van elkaar leren, bijvoorbeeld door casuïstiek en intervisie-sessies te organiseren. Niet alleen binnen de gemeente Oisterwijk, maar ook met partners. Door samen te werken met maatschappelijke of media-organisaties verbreden en verdiepen we onze kennis en halen we kennis van buitenaf in huis.
Uiteraard verwachten we van medewerkers dat ze altijd over bepaalde basiskennis beschikken, bijvoorbeeld als je uitvoerder van de Participatiewet, WMO of Jeugdwet bent. Maar we zoeken ook vaak genoeg mensen met een bepaald opleidingsniveau die we met vakgerichte of vaardigheidstrainingen verder kunnen bijscholen.
Belangrijk daarin is ook de opleidingsweek die de gemeente Oisterwijk elk kwartaal organiseert, met informatie over basale dingen, zoals hoe een gemeente werkt, maar ook met een terugkerende opfriscursus Algemene wet bestuursrecht of uitleg over zaaksystemen. Het is nodig om kennis te bewaken na personeelswisselingen, maar ook een manier om onze mensen te blijven binden en boeien.
Op welke manier helpt Talent&Pro bij het uitvoeren van jullie taken als gemeente?
Talent&Pro zie ik als een partner die ons helpt bij vervangingsvraagstukken. Ik word geholpen op het moment dat er een medewerker is die met zwangerschapsverlof gaat, maar belangrijk ook is dat er sprake is van meer dan alleen detachering. Talent&Pro is voor mij een partner die meedenkt en meewerkt aan de uitdagingen waar we als gemeente voor staan.
“Talent&Pro is voor mij een partner die meedenkt en meewerkt aan de uitdagingen waar we als gemeente voor staan.”
Een mooi voorbeeld daarvan is de energietoeslag, ook een rijkstaak die we in de afgelopen twee jaren toebedeeld kregen. Daar zijn veel administratieve handelingen en dus snel extra capaciteit voor nodig. Daarvoor maken we dan gebruik van trainees van Talent&Pro. Daarnaast is het fijn dat een partij als Talent&Pro de ervaring heeft om in te schatten wat nodig is om een dergelijke taak projectmatig uit te voeren. Daar heeft Talent&Pro voor de gemeente Oisterwijk in voorzien. Wat ik verder prettig vind is dat de mensen die op zo’n project zitten ook vanuit de eigen organisatie opgeleid en begeleid worden, want het schort soms aan tijd en begeleidingscapaciteit bij ons.
Hoe zie jij de toekomst van de samenwerking tussen Talent&Pro en de gemeente voor je?
Ik vind het een gezonde ontwikkeling om te werken met een flexibele schil. Wat ik belangrijk vind is dat de verhouding goed is. Zelf streven we naar een verdeling van 90% vast, 10% flexibel. Het voordeel van een flexibele schil is dat je kennis en kunde van buiten in je organisatie haalt. Dat kan heel verfrissend zijn. En onze vaste collega’s vinden het ook leuk om met zo’n tijdelijke collega samen te werken.
De constructie past voor mijn gevoel ook heel goed bij tijdelijke projecten. Gelet op de ervaringen uit het verleden, denk aan crisisregelingen zoals de Tozo (Tijdelijke Overbruggingsregeling Zelfstandige Ondernemers, red.), is het fijn dat je altijd iemand paraat hebt die je kunt inschakelen en ook weet hoe wij als gemeente werken. Dat zie ik als een stukje meerwaarde.
Kijkend naar de toekomst, van welke ontwikkelingen verwacht je de grootste impact op jouw gemeente?
Je kunt daar op verschillende manieren naar kijken. Aan de ene kant zien we een steeds meer terugtrekkende overheid en bezuinigingen die vanuit het rijk worden opgelegd, zoals bij de Jeugdwet.
Dat betekent dat we onze dienstverlening toch op een andere manier zullen moeten vormgeven. We worden geconfronteerd met een steeds complexere samenleving met complexe problematieken. Dat hoor ik ook terug van mijn collega’s en dat vraagt om een andere aanpak qua communicatie.
Ook wordt een integraal beeld op de klant houden heel belangrijk, dat wil zeggen focus je niet te veel op één facet van een probleem. Tegelijkertijd moeten we de menselijke maat blijven toepassen, bijvoorbeeld bij de uitvoering van de Participatiewet. Andere keren zullen we lef moeten tonen, durven afwijken en de ruimte opzoeken binnen wet- en regelgeving. Dat zal in de toekomst ons werk leuk houden, maar ook nog uitdagender maken.
Naast de impact die Den Haag heeft op onze gemeente heeft de ontwikkeling van de doelgroep impact op onze dienstverlening. We hebben de traditionele doelgroepen, inwoners die vanwege allerlei omstandigheden een beroep moeten doen het sociaal vangnet van de gemeente. Daarnaast zien we ook een vergrijzing, wat extra druk legt op de WMO-voorzieningen. Maar er wordt ook bezuinigd op de Jeugdwet en ik denk dat het asielbeleid de komende jaren heel bepalend zal zijn. Voor al die verschillende ontwikkelingen en doelgroepen zullen we een nieuw normaal moeten zien te vinden.
Zou je iets anders willen zien vanuit Den Haag?
Wat dat betreft ben ik een realist. De politiek is bepalend voor hoe wij ons werk en onze dienstverlening moeten vormgeven. Liever kijk ik hoe we als team lokaal onze invloed kunnen uitoefenen. Een stukje continuïteit is daarin wenselijk natuurlijk. Bij nieuwe ontwikkelingen moeten we als gemeente met 30.000 inwoners de samenwerking opzoeken met andere overheden en marktpartijen die iets te bieden hebben. Dat samenspel moet het mogelijk maken dat we die uitdagingen het hoofd kunnen bieden.
Ook samenwerken met Talent&Pro?
Of meer weten over onze dienstverlening? Neem dan contact op om de mogelijkheden te bespreken.
